Deze vraag kwam naar voren in het recente onderzoek via inwonerspanel Epe Spreekt.
Uit het onderzoek bleek onder andere dat niet altijd even duidelijk is hoe de landelijke, regionale en plaatselijke overheden zich tot elkaar verhouden. Anders gezegd: wie beslist nou eigenlijk waarover en wie is waarvoor verantwoordelijk tijdens de coronacrisis?
Rijksoverheid
De coronacrisis is een wereldwijde crisis. In alle landen beslist de regering welke maatregelen nodig zijn om het coronavirus onder controle te krijgen. In Nederland bepaalt het kabinet de landelijke aanpak van de coronacrisis. Minister-president Mark Rutte maakt de maatregelen en de versoepelingen daarvan telkens bekend via een persconferentie. Dat doet hij meestal met gezondheidsminister Hugo de Jonge en soms ook met Ferd Grapperhaus, minister van Justitie en Veiligheid. Alle informatie over die landelijke aanpak staat op de website van de Rijksoverheid: www.rijksoverheid.nl/corona.
RIVM
Het kabinet laat zich adviseren door onder andere het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Ook op rivm.nl/coronavirus vindt u veel informatie. Daar staan bijvoorbeeld de actuele coronacijfers: het aantal positief geteste personen, ziekenhuisopnames en overledenen.
Veiligheidsregio’s
Ons land is ingedeeld in 25 Veiligheidsregio’s. Zij zetten zich in voor de veiligheid van de inwoners en bezoekers in hun gebied. In elke veiligheidsregio werken hulpdiensten, overheden en bedrijven nauw samen. Ook maakt de veiligheidsregio afspraken over de aanpak van rampen en crises. Elke veiligheidsregio heeft een voorzitter. De 25 voorzitters komen nu wekelijks met de ministers bijeen om de aanpak van de coronacrisis te bespreken. Telkens als het kabinet nieuwe maatregelen of versoepelingen aankondigt, zijn die dus eerst besproken met de veiligheidsregio’s.
Noodverordeningen
De landelijke maatregelen of versoepelingen vertalen de veiligheidsregio’s naar een noodverordening. Die noodverordening geldt dan in alle gemeenten binnen de veiligheidsregio. In elke veiligheidsregio komen de burgemeesters en de voorzitter regelmatig bijeen. Ook zij bespreken de aanpak van de coronacrisis. Verder bespreken ze de noodverordeningen en de effecten daarvan. De burgemeesters vertellen hoe het in hun gemeente gaat, wat nodig is, wat goed gaat en wat beter kan. De voorzitter van de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG) bespreekt dat vervolgens weer in het overleg van de 25 voorzitters van de veiligheidsregio’s met de ministers. Zo is er dus een overlegstructuur van en tussen alle overheden: van het Rijk via de regio’s naar de gemeenten en andersom.
Gemeenten
De gemeente Epe is één van de 22 gemeenten binnen de VNOG. De voorzitter van de veiligheidsregio is voor alle gemeenten bevoegd om besluiten te nemen bij overtreding van de coronamaatregelen. De burgemeesters blijven zelf bevoegd voor de handhaving van de plaatselijke openbare orde. Zo kunnen ze toch lokaal maatwerk leveren en samenwerken met organisaties, ondernemers en inwoners in hun eigen gemeente.
Brancheorganisaties
Voor de uitvoering en naleving van de coronamaatregelen worden de brancheorganisaties steeds belangrijker. Die organisaties hebben namelijk verstand van hoe hun branche werkt. Daarom maken ze voor hun eigen branche protocollen met richtlijnen voor de naleving van de coronamaatregelen. Zo heeft NOC*NSF een sportprotocol gemaakt. Koninklijke Horeca Nederland heeft een protocol opgesteld voor de heropening van de horeca. De onderwijsraden hebben dat gedaan voor de scholen. En ga zo maar door.
Organisaties en ondernemers
Organisaties en ondernemers zijn zelf verantwoordelijk voor de naleving van die protocollen. Dat betekent dus dat restauranthouders u vragen hun aanwijzingen op te volgen als u uit eten gaat. Gaat u sporten, dan houdt u zich aan de instructies van de sportvereniging. Brengt u uw kinderen naar school brengen, dan volgt u de aanwijzingen van de leerkrachten op. Enzovoort.